Wijkpark De Horst

Bewoners hebben het park zelf samen vormgegeven

 

Openheid creëren was een gouden greep

De inzender: ‘De entrees zijn weer zichtbaar gemaakt. Hierdoor werd het park een herkenbare plek en is het ook weer vindbaar voor de buurtbewoners. Er is goed nagedacht over de programma, ecologie, sociale samenhang, gezondheid en het beheer.’

Bewoners speelden de hoofdrol in alle stappen van de eerste ontwerpschetsen tot de realisatie van wijkpark De Horst. Daarmee is het daadwerkelijk een park van en voor de bewoners geworden. Het wordt gebruikt voor heel verschillende activiteiten. Echt een feest om te zien, zeggen Dokie Claessens (Stadsdeel Haagse Hout gemeente Den Haag) en Chris Janssen (BoschSlabbers landschapsarchitecten).

Participatie: bewoners bedenken programma en ontwerp

Wijkpark De Horst in Mariahoeve werd opgeknapt omdat het verloederd, overwoekerd en onveilig was. Het werd weinig gebruikt. Veel wijkbewoners wisten niet eens dat er een parkje in hun buurt lag. Bovendien zou het schoolgebouwtje in het park leeg komen te staan. De invulling van de opknapbeurt werd niet vooraf bepaald door de gemeente, maar samen met bewoners gerealiseerd, in lijn met het  beleid Haagse Kracht. Alle behoeften in de wijk werden verzameld. Drie bewonersgroepen maakten ieder een ontwerp. Deze werden 3D zichtbaar gemaakt met Virtual Reality brillen. Zo kunnen mensen zich een betere voorstelling maken van de inrichting. Met alleen plattegronden is dat lastiger. Bewoners maakten hierdoor kennis met het park en konden stemmen op de ontwerpen. Maar liefst 1992 wijkbewoners deden mee. Het winnende ontwerp werd samen met landschapsarchitect BoschSlabbers vertaald naar een samenhangend en uitvoerbaar geheel.


Plekken voor de wijk

Openheid creëren in het park was een gouden greep. Er zijn duidelijke zichtlijnen van binnen naar buiten gemaakt. En andersom zie je van buitenaf wat er in het park gebeurt. Dat zorgt voor veiligheid. Daarbij is voortgeborduurd op de bestaande zonering met water aan de rand en het gazon aan de binnenzijde. Ruimtelijk stak het park al goed in elkaar. Het gazon met beeldbepalende volwassen bomen is de basis, daarbinnen zijn er verschillende plekken zoals een bloemenweide en een speelplek voor kinderen. Bovendien kunnen wandelaars nu een uitgebreidere rondwandeling maken.

Een deel van het park maakt deel uit van de ecologische zone. Dit gedeelte is daardoor minder toegankelijk. Het olifantenpaadje naar de bushalte dat hier doorheen liep is iets verder naar de rand gelegd, maar wel half verhard. Door afgraving en beplanting is dit deel beter afgestemd op bepaalde vogels en dieren die er voorkomen. Volgens de bewoners komen er bijvoorbeeld marters. Hier is de uitstraling daardoor iets ruiger.

1001 ideeën filteren

Vanuit de bewoners kwamen er 1001 ideeën. Hoe filter je hieruit de behoeften die het beste zijn voor het park? Die ook nog stand houden als de bewoners die meedenken verhuisd zijn? Ontwerper Janssen stelde tijdens de vele participatiemomenten kritische vragen aan zowel de bewoners als de vertegenwoordigers van de gemeente. Experts lichtten toe waarom zij bepaalde keuzes voorstelden. Een ecoloog vertelde bijvoorbeeld over het belang van brandnetels en rietkragen voor vogels en insecten. Zo werden de kaders en essentie van het plan helder en keuzes samen gemaakt.

Niet alle behoeften van de bewoners bleken binnen het beleid van de gemeente te passen. Vooraf is echter niet altijd voor iedereen duidelijk wat het beleid is. Er mocht bijvoorbeeld geen hondenlosloopplek gemaakt worden. In het proces met de buurt zoeken alle betrokkenen naar de balans tussen de behoeften van bewoners en het beleid van de gemeente.

Door de betrokkenheid van bewoners in het ontwerpproces wordt het park nu veel meer gebruikt. Dat zij zich avonden lang inzetten voor de verbetering van wijkpark De Horst, daar hebben Janssen en Claessens heel veel bewondering voor.

Locatie: De Horst e.o.
Jaar: 2020
Ontwerper: BoschSlabbers i.s.m. buurtbewoners
Opdrachtgever: gemeente Den Haag