Pleinen Bezuidenhout-Oost

Met droog weer zit er tegenwoordig altijd wel iemand te genieten

 

Eendrachtige samenwerking gemeente en bewoners

De inzender: ‘Eerst was het een parkeerstraat met een sneue boom en veel fietsen. Het pleintje was sfeerloos. Nu is het prachtig ingericht met mooi meubilair, speelkeien en beplanting. Het is een verzamel- en relaxplek voor de omwonenden.’

In Bezuidenhout-Oost verandert een reeks pleinen in prettige plekken voor de buurt. Bewoners namen het voortouw voor deze vernieuwing Hoe zag die bijzondere samenwerking tussen gemeente en bewoners eruit? En tot welk ontwerp leidde dat? Klaas Hilverda (Landschapsarchitect Ingenieursbureau Den Haag) en Eveline Kokx (destijds projectleider herinrichting Bezuidenhout-Oost gemeente Den Haag ) vertellen.

Pleinen vernieuwen tegelijk met vervangen van de riolering

In Bezuidenhout-Oost paste de inrichting van de straten en pleinen niet meer bij de manier waarop bewoners deze ruimten willen gebruiken. Vooral de vele pleintjes waren rommelig met her en der geparkeerde fietsen, auto’s en afvalbakken. Toen de riolering moest worden vervangen, overtuigden bewoners de gemeente dat als de straat dan toch open ging, niet alles zo maar weer op dezelfde manier ingericht hoefde worden. Dat lijkt logisch, maar is zeker niet vanzelfsprekend. Deze bewoners verenigden zich in de werkgroep Pleinen Bezuidenhout-Oost. Zij waren intensief betrokken bij het ontwerp dat gemaakt werd door Ingenieursbureau Den Haag. De eerste vernieuwde pleinen zijn gereed en worden goed gebruikt en gewaardeerd.

 

Woonkamersfeer

De grootste wens van de buurt was vergroening. Meer verblijfskwaliteit en een betere oplossing voor fietsparkeren vond men ook erg belangrijk. Veel bewoners wilden ondanks de hoge parkeerdruk, niet dat extra parkeerplaatsen ten koste van de stoep zouden gaan. Dat bleek uit de enquête die wensen op het grotere schaalniveau van de buurt in kaart bracht.

Op de pleinen werd daarom plek gemaakt voor bankjes, spelen en groen. Auto’s kregen een overzichtelijker en efficiëntere plek. Er kwamen meer plekken met een bruikbare functie: grote plantvakken met vaste planten en zitelementen, zwerfkeien als spelaanleiding en vergrote boomspiegels met meerstammige bomen. Deze verbijzonderingen zijn als vloerkleedjes uit de standaardstructuur geknipt. Hier hoort een bijzondere uitstraling bij. Daarvoor is een toolbox ontwikkeld met specials zoals een gele klinker, trottoirband, prullenbak en een bank, die niet in het standaard handboek van de gemeente staan. Daarmee krijgen de verblijfsgebieden op de pleintjes een prettige woonkamersfeer.

 

Werkgroep pleinen Bezuidenhout en communicatie met de buurt

Het ontwerp voor de pleinen in Bezuidenhout-Oost kwam tot stand in een uniek proces. Verschillende onderdelen van de gemeente, zoals Stadsdeel Haagse Hout, Ingenieursbureau Den Haag, en projectmanagement vormden samen met de bewoners de pleinenwerkgroep waarin zij intensief samen werkten. Buurtbewoners werden actief betrokken bij de herinrichting. Er waren  workshops, enquêtes en interviews. Men ging samen ter plekke buiten kijken. Iedereen uit de buurt kon meepraten, de pleinen zijn immers niet alleen van de direct omwonenden. Dankzij de werkgroep leden ontstond er een gesprek tussen de bewoners onderling, in plaats van de bewoners tegenover de gemeente. Discussiepunten waren bijvoorbeeld het verleggen van wegen en of de verblijfsplekken geen overlast van hangjongeren zouden geven. Daarom is er ook veel over het beheer gesproken. Uiteindelijk is er op het Silleplein een proefopstelling gemaakt. Er is drie maanden lang gekeken hoe mensen het beleefden en wat voor invloed het ontwerp op het verkeer had.

Alle wensen en eisen leverden een ingewikkelde puzzel op. Zeker in combinatie met het budget. Er is maximale transparantie gegeven, ook over het budget. Dat maakt duidelijk wat men wel en niet kan verwachten. Dat er bijvoorbeeld niet overal plek is voor grote bomen. De transparantie werkte erg goed, maar vraagt wel tijd. Duidelijk werd ook dat zaken die normaal pas aan het eind van het ontwerpproces aan bod komen, zoals fietsenbeugels, bomen en geveltuintjes, bewoners eigenlijk het meeste bezighouden. Deze elementen zijn daarom al eerder in de afweging meegenomen. Vanuit de gemeente is het project ook integraal aangepakt; vanuit parkeren, verkeer, groen en inrichting. De vernieuwde pleintjes in Bezuidenhout-Oost worden nu veel meer gebruikt, omdat ze aansluiten bij de behoefte van de bewoners.

Locatie: Stuyvesantstraat, Hendrik Zwaardekroonstraat e.o.
Jaar: 2017 – 2018
Ontwerper: Ingenieursbureau Den Haag
Opdrachtgever: gemeente Den Haag

Oude situatie