Een plek om te koesteren

Tijdens de Dag van de Architectuur liet Platform STAD twee buitenstaanders met ’andere ogen’ naar de voormalig Amerikaanse ambassade kijken. Dat leverde een filosofische impressie van Pieter Hoexum op, en een aantal praktische aanbevelingen van Sylvia Pijnenborg, adjunct-directeur van BOEi, voor een mogelijke nieuwe invulling van dit Rijksmonument.

Het valt Pieter Hoexum op dat de Ambassade verschillende aangezichten en ‘uitstralingen’ heeft. Vanuit de Schouwburgstraat ziet de Ambassade er volgens hem een beetje niksig en verlaten uit, een beetje sjofel bijna. Dat vindt hij niet problematisch; het kan juist goed zijn dat een gebouw een beetje niksig is, dan kan het een fijn decor vormen voor het alledaagse leven.

Eenmaal op het Lange Voorhout, ziet de Ambassade er in zijn ogen meteen anders uit. Het gebouw lijkt zich helemaal aan te passen aan de wat deftige en statige omgeving en oogt zelfs chique en modern, maar op een aangenaam bescheiden manier. En dat laatste is wat hem betreft in tegenstelling met het toch wat ordinaire, opschepperige hotel Des Indes.

Vanaf het Lange Voorhout, waar hij het knerpen van de schelpen waardeert als een landelijke kwaliteit, komt hij in de verstilde sfeer van de Nieuwe Uitleg een meer serene uitstraling van de Ambassade tegen. Met de groene binnentuin oogt de Ambassade, als de afschuwelijke hekken weggehaald worden, nu als een modern klooster. Waar je heerlijk kunt zitten.

Een licht soort huis

Bij binnenkomst valt hem op dat het gebouw er van buiten wel gesloten uitziet, maar dat je daar binnen weinig van merkt. De stad komt in zijn ogen opvallend mooi binnen via de vreemde trapezium-achtige ramen. Ze vormen een mooi kader op de stad.

Hoexum vindt het gebouw van Breuer veelzijdig, bont maar niet opzichtig. Eigenlijk niet onder één noemer te vangen. Dat is mooi en hij hoopt dat dat behouden blijft. Het gebouw vormt op een onnadrukkelijke manier een licht soort huis voor uiteenlopende bezoekers en voorbijgangers. Wat er ook met de Ambassade gebeurt, in het gebouw moet volgens hem ruimte blijven voor kleine gebeurtenissen.

Durf kwetsbaar te zijn

Sylvia Pijnenborg ziet in het ambassadegebouw vooral overeenkomsten met haar eerste herbestemmingsproject, De Caballero fabriek op de Binckhorst. Zij stelt dat je je als stad bij de herbestemming van een belangwekkend monument eerst de principiële vraag moet stellen: Gaan we voor het beste plan, of voor het hoogste bod?

De voormalige Amerikaanse Ambassade beschouwt zij als een ideaal gebouw voor herbestemming. De meeste binnenmuren kunnen er zonder veel problemen uit, waardoor grote open ruimten ontstaan. Wat betreft de invulling stelt Pijnenborg dat cultuur al of niet in combinatie met een hotel niet per definitie de beste oplossing hoeft te zijn. Kijk ook eens naar andere combinaties is haar advies. En durf je kwetsbaar op te stellen bij het zoeken naar een alternatieve invulling. Luister goed naar wat er in de stad speelt en probeer tot een invulling te komen waar meerdere partijen in de stad zich in meegenomen voelen. Zodat het gebouw ook echt terug gegeven wordt aan de stad. Dat sluit aan bij eerdere adviezen die uit een STADconsult naar voren kwamen.

Iemand in de zaal stelt vast dat de huidige invulling, die nu tijdelijk in het ambassadegebouw huist, al aan de gesuggereerde voorwaarden voldoet. Waarom zou dat niet als permanente invulling kunnen dienen? Is daar een plan voor gemaakt en is dat al bij de gemeente ingediend? vraagt Pijnenborg. Dat zou volgens haar de eerste stap moeten zijn. Dan moet je zorgen voor een plan dat staat als een huis, adviseert Pijnenborg. Dat plan moet voor alle partijen in de stad iets te bieden hebben. Ga ook op zoek naar brede steun in de stad en bij de politiek en zorg voor een realistische financiële onderbouwing. Bedenk of je bijvoorbeeld wel 5000 m2 nodig hebt. Zo niet, zoek dan een interessante kapitaalkrachtige partner die je plan versterkt.

Al met al vinden zowel de experts als aanwezigen de voormalige Amerikaanse Ambassade een plek om te koesteren.

Deze Kwestie is een verslag van de  STADlezing ‘Onze Ambassade door andere ogen’ die plaats vond tijdens de Dag van Architectuur op 15 juni 2019 in het auditorium van de voormalige Amerikaanse ambassade aan het Lange Voorhout.

Beeld: Alexandra Izeboud