Verkiezingsdebat 2022 stedelijke ontwikkeling: de standpunten

De verkiezingsprogramma’s staan vol met stevige beloften over meer groen, betaalbare woningen en sneller OV. Hoe hard zijn de ambities?

Lijsttrekkers en raadsleden gingen met elkaar in debat op 24 februari 2022: CDA (Hilbert Bredemeijer), Christen Unie / SGP (Judith Klokkenburg), D66 (Dennis Groenewold), DENK (Adeel Mahmood), GroenLinks (Mariëlle Vavier), Hart voor Den Haag / Groep de Mos (William de Blok), HSP (Tim de Boer), PvdA (Martijn Balster), 50PLUS (Geert Tomlow), PvdD (Leonie Gerritsen), SP (Lesley Arp), VVD (Anne Mulder).

Bekijk hier de opname van de livestream en bekijk hieronder de standpunten van de 12 partijen op gebied van stedelijke ontwikkeling.

Gezonde, groene STAD

 Veel partijen pleiten voor meer groen en bomen, vanuit beleving, een aantrekkelijke leefomgeving, meer schaduw, wegvangen van CO2, meer gezondheid en een groene stad. Maar de ene boom is de andere niet. Een nieuwe stek vervangt niet zomaar een monumentale boom. En nu worden met enige regelmaat bomen gekapt die bij intensief onderhoud langer hadden kunnen blijven staan. Leggen we de lat hoog de komende collegeperiode? Dat betekent 50% bovenop het bestaande budget voor aanplant en onderhoud van bomen. Stelling 1:

De komende collegeperiode verhogen we het budget van Stadsbeheer voor bomenaanplant en onderhoud met 50%.

CDA: In de meest dichtbevolkte stad van Nederland willen we meer groen, meer bomen en minder tegels. Daar horen ook meer middelen bij. Tegelijkertijd is er op dit moment te weinig geld om de buitenruimte op peil te houden. Bijvoorbeeld als het gaat om wegonderhoud, viaducten en bruggen. Ook daarvoor zijn extra middelen nodig.

Christen Unie / SGP: We zien dat er structureel  meer geld naar stadsbeheer voor bomen en onderhoud moet. Maar ook met het huidige budget kan het beheer beter. Wat de ChristenUnie/SGP betreft: eerst de basis op orde, en dan verder kijken. Gezien de financiële tekorten in de stad is dit niet onze eerste prioriteit.

D66: D66 wil het budget voor groen verhogen. Daarnaast is vooral voor onderhoud echt extra budget nodig. Hier is helaas niet altijd even goed aandacht voor geweest.

DENK: De afgelopen jaren is te weinig geïnvesteerd in vergroening. De versteende wijken hebben hier in ieder geval erg weinig van gemerkt. Wat wij willen is dat er nu een concrete lijst komt van projecten in versteende wijken om een gezondere en groene stad te krijgen.

GroenLinks: GroenLinks wil voor iedere nieuwe Hagenaar een boom plaatsen. We gaan door met ons initiatief dat de gemeente bomen uitdeelt aan inwoners. Per wijk stellen we een minimum aantal bomen vast. Bomen mogen oud worden. We houden rekening met biodiversiteit en planten bij voorkeur inheemse boomsoorten. Daarnaast breiden we het groen in de stad uit met meer geveltuintjes, ORAC tuintjes, groene boomspiegels. Straten en buurten die dat willen, ondersteunen we bij het inruilen van parkeerplaatsen voor groen.

HSP: De Haagse Stadspartij wil de komende periode er 20.000 straatbomen bij. Ook zijn er in de afgelopen periode grote achterstanden ontstaan in het onderhoud van het groen en de openbare ruimte. Deze achterstanden moeten worden aangepakt. De klimaatverandering vraagt daarnaast om een enorme vergroening van de stad.

PvdA: De PvdA vindt het belangrijk dat we investeren in voldoende bomen en groen en dat dit goed wordt onderhouden. Juist als je verdicht in de stad, is kwalitatief groen van groot belang. Meer ontmoeting in de buitenruimte, voldoende maatregelen voor klimaatadaptatie. De PvdA vindt dat we de budgetten juist in moeten zetten in de wijken die zeer versteend zijn en waar de hittestress het grootst is.

PvdD: Het eerste speerpunt in ons verkiezingsprogramma is dat we de natuur moeten koesteren en veel bomen moeten bijplanten. Een verhoging van het budget is daarvoor onmisbaar. Bomen zijn letterlijk van levensbelang voor de stad, maar er wordt veel gekapt. De herplantplicht wordt niet serieus genomen, daar willen we verandering in brengen.

50PLUS: De meerwaarde van bomen voor de klimaat transitie is inmiddels voor vriend en vijand inzichtelijk. De vertraging en tegengaan van de opwarming van de aarde is ieders prioriteit, ook die van de gemeente. Een volwassen boom heeft bijvoorbeeld het koelingsvermogen van tientallen airco’s. Voor 50PLUS is dit een No Brainer!

PVV: De PVV is de groenste partij van Den Haag. Juist door de stad te beschermen tegen een ongebreidelde groei en verdichting bewijzen we bomen in Den Haag een dienst. We trekken in ons programma 40 miljoen uit voor het opknappen en onderhouden van de buitenruimte, waaronder bomen.

SP: De SP wil dat er de komende jaren 2,5 miljoen extra wordt vrijgemaakt voor de vergroening van versteende wijken, zoals de Schilderswijk, Laak en Transvaal. De aanplant van bomen moet daar vanzelfsprekend een onderdeel van zijn.

VVD: Groeninvesteringen moeten meegroeien met de stad. Groen zorgt voor een fijne leefomgeving. Daar moeten we dus in investeren. De VVD doet dat fors.

STADstromen

Momenteel nemen auto’s en fietsen in veel Haagse wijken de ruimte in op straat. Hoe kunnen we meer ruimte creëren voor ander gebruik door bewoners en kinderen? En ruimte maken voor bezorg- en klusbussen zodat die niet meer de straat of stoep hoeven te blokkeren? Een optie is meer parkeergarages, maar wie betaalt die voorzieningen? Huiseigenaren of huurders via de aankoopsom of huurprijs? Of via parkeerkaarten? Is dat voor iedereen betaalbaar? Of moeten we alle middelen inzetten op meer, fijnmaziger openbaar vervoer zodat mensen uit de auto komen. En waarbij het ov voor specifieke doelgroepen gratis is om deze overstap te vergemakkelijken. Stelling 2:

We creëren meer ruimte op straat voor spelen, ontmoeten, groen en voor bestemmingsverkeer als bezorg- en klusbussen, door:

• óf beschikbare middelen in te zetten voor betaalbare parkeerplaatsen in overdekte garages.

• óf voor meer fijnmazig en gratis ov.

CDA: We willen voldoende parkeerplekken voor de auto en fietsenstallingen, zo veel mogelijk ondergronds of inpandig. Natuurlijk is het heel belangrijk om te blijven investeren in het OV als het volwaardig alternatief. De straat zien wij het liefst als een groene plek waar kinderen kunnen spelen en waar men elkaar kan ontmoeten.

Christen Unie / SGP: Het is en en. Dus parkeren moet mogelijk blijven, liefst ondergronds. Wel is de keuze tussen parkeren en OV voor ons duidelijk: beter OV. Dat hoeft overigens niet gratis, de meeste Hagenaren en Hagenezen kunnen prima voor OV betalen.

D66: D66 wil de straten en teruggeven aan de bewoners. Dat betekent dat er minder plek komt voor blik op straat. We moedigen mensen daarbij aan om ander Vervoer te gebruiken. Meer met de fiets of het OV ipv de auto.

DENK: Dit is een én-én verhaal. Wij zijn er in eerste instantie voor het creëren van meer ruimte op straat voor spelen, ontmoeten, groen etc. Tegelijkertijd hebben wij oog voor de dagelijkse realiteit: namelijk dat veel burgers afhankelijk zijn van de auto. Je kunt de auto sleutels niet afpakken en het beleid van de afgelopen jaren heeft niet gezorgd voor minder auto’s. Integendeel: de files nemen alleen maar toe. Autobezit dient daarom beter gefaciliteerd te worden, om te beginnen kunnen we de leegstand in ondergrondse parkeergarages beter benutten. Verder zijn wij zeker ook voorstander van meer fijnmazig en gratis ov. Hier ligt wat Denk betreft de kern van het verleiding van autobezitters om afstand te doen van de auto: het bieden van betaalbare goede alternatieven.

GroenLinks: De fiets heeft de toekomst: het is gezond, goed voor het milieu en helpt tegen vervoersarmoede. We bestrijden vervoersarmoede door ov-regelingen voor Ooievaarspashouders uit te breiden naar de leeftijdsgroep 18 – 65 jaar. Den Haag heeft al een ongekende dichtheid aan auto´s. Ze staan vaak stil. Ondergrondse parkeergarages zijn duur. Mensen parkeren er pas als straatparkeren net zo duur is.

HSP: De straat is de huiskamer van de stad. Een deel van die ruimte is nu parkeren. Daar betalen ook alle mensen zonder auto aan mee. Wij zijn voor een fijnmazig OV-netwerk dat toegankelijk is voor iedereen. En we zorgen voor meer mogelijkheden de straat ook echt als huiskamer te gebruiken.

PvdA: De PvdA kiest voor betaalbaar en fijnmazig OV. Dat betekent dat we zoveel mogelijk geld steken in OV, tot elke wijk in Den Haag goed bereikbaar is met tram en bus (bijvoorbeeld Zuidwest, maar ook delen van Laak, Transvaal en Schilderswijk zijn nu slecht bereikbaar). Daarnaast moet het OV goedkoper, zodat het ook een financieel alternatief vormt voor de auto. Er komen als het aan de PvdA ligt geen parkeerplekken meer bij in de stad. Ondergrondse parkeeroplossingen kunnen er voor zorgen dat de openbare ruimte kan worden vergroend en toegankelijker is.

PvdD: Waar een auto staat, kan geen kind spelen en kunnen geen bomen groeien. Iedereen woont liever in een straat met veel groen en schone lucht dan een straat vol auto’s. Door goed en goedkoop OV te stimuleren, kunnen veel mensen de auto wegdoen en blijft er plek over voor wie afhankelijk is van een auto.

50PLUS: Den Haag kent circa 165.000 voertuigen. Dat is meer dan een vierkante kilometer aan geparkeerd blik bij elkaar en de stad heeft al structurele ruimtegebrek! 50PLUS zou willen inzetten op een gedeeltelijk, gratis, echt fijnmazig OV en enthousiasmeren van deelauto’s, zoals nu al bij scooters gebeurd.

PVV: De auto is onlosmakelijk verbonden met onze stad. Wij willen daarom dat automobilisten ruim baan krijgen. Om het aanzicht te verbeteren willen we jaarlijks een fors bedrag reserveren om te investeren in ondergrondse parkeergarages. Ook moet het OV beter, maar gratis OV bestaat niet want daarvoor moeten belastingen omhoog.

SP: Het aanleggen van overdekte garages is zeer kostbaar. Liever investeren wij in aantrekkelijk en fijnmazig ov om onze inwoners te stimuleren om de auto te laten staan of zelfs weg te doen. Wij willen om te beginnen dat kinderen tot en met 11 jaar gratis met het ov kunnen reizen onder begeleiding van een betalende volwassene. Ook willen we flink investeren in het openbaar vervoer in Den Haag Zuidwest, zodat de bewoners hier gebruik kunnen maken van snellere tramlijnen. In wijken met een grote parkeerdruk zoals Laak en Rustenburg-Oostbroek willen we meer ruimte creëren door afspraken te maken met eigenaren van bedrijfsbusjes (denk aan uitzendbureaus), zodat zij hun busjes ‘s avonds op parkeerplaatsen van andere bedrijven kwijt kunnen.

VVD: Iedereen moet kunnen kiezen hoe die reist. Tram, bus, fiets of auto. Voor de VVD is het en-en-en-en. Maar we willen ook meer ruimte voor groen en speelvoorzieningen. Daarom kiest de VVD voor veel meer ondergronds parkeren.

STADsleven

Met de toenemende verdichting in de stad en de nadruk op het bouwen van woningen, dreigt de aandacht voor het bouwen van voldoende, betaalbare werkruimte in het gedrang te komen. Om te garanderen dat er voldoende, betaalbare werkruimte blijft voor ambachtelijke vakmensen, wordt een norm voor 30% betaalbare werkruimte opgelegd aan nieuwbouw en transformatie-opgaven. Waarbij de gemeente bij verkoop van eigen gronden voor die 30% een aangepaste grondprijs hanteert zodat daadwerkelijke ontwikkeling en verhuur of verkoop van betaalbaar aanbod ook financieel mogelijk wordt. Stelling 3:

Er komt een norm voor 30% betaalbare werkruimtes bij nieuwbouw en transformatie, waarbij de gemeente voor gronden die zij verkoopt, daarop aangepaste grondprijzen hanteert.

CDA: Het CDA wil dat er voldoende kantoorruimte beschikbaar blijft, onder meer door het aanbod van flexibele kantoorconcepten en de vestiging van co-working-spaces te vergroten. Deze concepten verbeteren ook het vestigingsklimaat voor starters. Maar ziet vooral een focus op woningbouw voor starters, gezinnen en de middenklasse.

Christen Unie / SGP: We willen ruimte voor huisartsen, apothekers en de wijkeconomie. Daarvoor zijn betaalbare werkruimtes cruciaal. Op dit moment zijn deze ruimtes vaak onbetaalbaar voor de bedrijven die je daar juist wilt hebben. Dat vraagt om een norm en aangepaste grondprijzen.

D66: Het is belangrijk dat bij stadsontwikkeling verder gekeken wordt dan alleen het aantal woningen. Er moeten ook voldoende voorzieningen en werkplekken gerealiseerd worden zodat al die mensen die in de nieuwe woningen komen wonen ook ergens kunnen werken.

DENK: Wij zien graag dat er rekening gehouden wordt met de behoefte aan betaalbare werkruimte. Daarnaast is het ook van belang dat er voldoende wordt gebouwd volgens de behoefte aan maatschappelijke ruimte. Zoals de behoefte aan buurthuizen/ontmoetingsruimten en ruimte voor culturele en religieuze instellingen. Dus ja meer betaalbare werkruimte, de vraag is of dit 30% dient te zijn, wij zien liever een verdeling met een totaalpakket incl. maatschappelijke ruimte.

GroenLinks: We willen dit graag mogelijk maken en het mooiste zou het zijn als de taken en bevoegdheden van woningcorporaties hiervoor worden uitgebreid. Grondprijzen aanpassen voor betaalbare werkruimte kan een optie zijn, maar is zeker niet de enige manier om meer betaalbare werkruimte te bereiken. We zien ook potentie in het beter gebruiken van leegstaande ruimtes, zoals op ons verzoek nu in de Dreven, Gaarden en Zichten ook gedaan zal worden.

HSP: Er is in de stad een groot tekort aan betaalbare werk- en winkelruimte. Daardoor is het lastig om een eigen zaak te beginnen. Bij nieuwe projecten zie je daarom snel de bekende ketens verschijnen die de hogere huurprijzen wel kunnen betalen. Een norm schept ruimte voor nieuwe initiatieven.

PvdA: De PvdA vindt dat een substantieel deel van de bedrijfsruimten betaalbaar moet zijn. Daarbij zullen we ook wel zorgen voor financiering. De PvdA zou graag zien dat er een corporatie wordt opgericht voor betaalbare bedrijfshuisvesting, de gemeente kan een rol spelen bij het opstarten hiervan. Goed voor de economie en goed voor de werkgelegenheid. Bij private ontwikkelingen een significant deel betaalbare bedrijfsruimte standaard onderdeel van het pakket van eisen worden.

PvdD: Betaalbare werkruimte is erg belangrijk, maar er is ook veel leegstand. Het liefst zien wij dat leegstaande winkels en kantoren worden gebruikt om betaalbare werkruimte te creëren. Eigen grond van de gemeente is momenteel echt nodig om de wooncrisis aan te pakken.

50PLUS: 50PLUS heeft moeite met de norm 30%. Dat lijkt arbitrair. Deze stelling is niet realistisch haalbaar en komt de vraag of daar zo specifiek behoefte aan is? Een dergelijk druk op een nieuwbouwproject maakt de kans groot dat er niet meer gebouwd wordt en de markt in een patstelling komt.

PVV: Den Haag is vol. Dat zien we ook aan het toenemende tekort aan werkruimte. De PVV gelooft echter niet in het opleggen van quota die de gemeente ook nog eens geld kosten. Dat is symptoom bestrijden. Wat ons betreft ligt de oplossing in het tegengaan van bevolkingsgroei.

SP: Naast de invoering van een norm voor betaalbare werkruimtes bij nieuwbouw, wil de SP bovendien dat er de komende jaren minstens 10 miljoen wordt geïnvesteerd in betaalbare bedrijfsruimte (denk aan bedrijfsverzamelgebouwen) voor het midden- en kleinbedrijf. Bijvoorbeeld in Zuidwest, bij de Megastores en de Binckhorst.

VVD: Voor de VVD geld het dat we moeten zorgen dat allerlei bedrijven zich in Den Haag vestigen. Start-ups, scale-ups. We willen daarnaast dat er flink gebouwd wordt om de woningnood tegen te gaan. Dat kunnen we alleen met ontwikkelaars. Als we hen steeds meer regels opleggen gebeurt er te weinig. Dus regels als 30% normen helpen niet.

STADsontwerp  – stelling A

Het blijft een groot dilemma, kiezen we voor renoveren en optoppen van bestaande bouw met als risico dat hiermee minder optimale resultaten worden bereikt voor wooncomfort, verduurzaming of het verhogen van de ruimtelijke kwaliteit van complexen zodat er meer ruimte voor groen overblijft? Of voor sloop en nieuwbouw, waarbij wooncomfort en verduurzaming wel optimaal zijn, maar sociale verbanden uiteen kunnen vallen, er veel sloopafval ontstaat dat moet worden afgevoerd (stikstof en CO2) en de stedenbouwkundige structuur (deels) op de schop gaat. Welke criteria zijn daarbij het meest bepalend? Stelling 4:

Renovatie en optoppen van bestaande bouw heeft altijd de voorkeur boven sloop en nieuwbouw.

CDA: Monumenten en beeldbepalende gebouwen geven onze stad karakter. Waar gebouwen kwalitatief niet meer aan de huidige normen voldoen en verouderd zijn, bijvoorbeeld tochtige woningen met schimmel sluit CDA sloop/nieuwbouw niet uit. Kwalitatief en esthetisch moet nieuwbouw op orde zijn. We bouwen monumenten voor de toekomst.

Christen Unie / SGP: Renovatie kan prima als uitgangspunt fungeren, maar als sloop en nieuwbouw tot een betere woning leidt, tot een duurzamer gebouw dan wanneer je renoveert, dan is ook sloop en nieuwbouw een optie wat de ChristenUnie/SGP betreft.

D66: Waar het kan, moeten we kijken of het optoppen van bestaande bouw mogelijk is. Helaas blijkt dat in de praktijk niet altijd het geval te zijn en brengt sloop – nieuwbouw soms ook meer mogelijkheden op duurzaamheidsgebied met zich mee en kunnen er dan meer en betere woningen worden gerealiseerd.

DENK: Betaalbaar wonen is voor DENK dan ook een topprioriteit. Dat begint met het behouden van de huidige voorraad van goede betaalbare woningen. Sloopprojecten en doorgeslagen gentrificatie worden aan banden gelegd. Er gaat meer geld naar het onderhoud van sociale huurwoningen. Bij bouwprojecten wil DENK dat de nadruk komt te liggen op sociale huurwoningen en middenhuur.

GroenLinks: Renovatie en optoppen levert niet altijd het meest gezonde, groene en duurzame resultaat op. Het is niet altijd duurzamer om slechte woningen iets minder slecht te maken. Per project moet goed onderzocht worden wat de beste evenwicht oplevert tussen wooncomfort, welzijn, verduurzaming, circulariteit, stikstof en CO2 uitstoot. Daarbij staat voorop dat de situatie voor bewoners en gebruikers er het meeste op vooruit moet gaan.

HSP: Ook bij renovatie zijn goede resultaten qua verduurzaming en woonconform mogelijk. Door voort te bouwen op wat er al is krijgen bestaande verhalen in de stad nieuwe betekenis en groeit de stad organisch. Daarnaast is renovatie en hergebruik veel duurzamer dan sloop en nieuwbouw.

PvdA: Wij zitten hier niet dogmatisch in. De PvdA laat zich altijd leiden door de vraag: wat levert de beste en meest betaalbare woningen op. Woonkwaliteit, terugkeermogelijkheid voor de bewoners, betaalbaarheid zijn van belang bij deze afwegingen en uiteraard ook circulariteit, de mogelijkheden voor energietransitie, de financierbaarheid.

PvdD: Sloop en nieuwbouw zijn erg belastend voor het milieu en helaas zien we geen toename van de hoeveelheid groen als er wordt gekozen voor nieuwbouw ipv renovatie. Ook willen we niet dat bewoners worden weggejaagd uit hun wijk. Verduurzaming en renovatie, zeker van beeldbepalende gebouwen, heeft onze voorkeur.

50PLUS: 50PLUS streeft naar een eindquota in het aantal inwoners. Bijvoorbeeld 300.000 huishoudens. De stad kan namelijk niet ongestraft blijven groeien. Gezien de aankomende verstikking van bouwprojecten in de Stikstofcrisis is renovatie in een recycletijdperk de juiste keuze. En een aanjager voor de lokale economie. Veel kleine projecten door burgers ondersteund.

PVV: In plaats van het bouwen van gigantische woontorens voor duizenden nieuwe migranten gaan we ervoor zorgen dat woningcorporaties hun geld gebruiken voor een grootschalige renovatie-operatie. Overal in de stad zijn huizenblokken in verouderde staat. Vaak niet brandveilig, slecht geïsoleerd, slecht geventileerd en gewoon ongezond voor de bewoners. Hagenezen verdienen beter.

SP: We zien nu dat bij verschillende projecten (denk aan de sloop-nieuwbouw in de Zichten, Gaarden en Dreven maar ook kleinere sloopplannen in Morgenstond) dat de keuze voor sloop-nieuwbouw eigenlijk als vaststaat voordat bewoners en belanghebbenden zich hierover hebben kunnen uitspreken. Wat de SP betreft moet de keuze voor sloop-nieuwbouw altijd gepaard gaan met zeggenschap voor de zittende bewoners. Minstens 70% van de zittende bewoners van een straat of complex moet hiermee hebben ingestemd. Voor de SP is het belangrijk dat stadsvernieuwing op een democratische wijze en van onderop plaatsvindt.

VVD: Het gaat er uiteindelijk om dat we de stad beter maken en mooier maken. Dat kan soms met renovatie, dat kan soms met nieuwbouw. Het gaat erom dat je de juiste keuze maakt. De omgeving, omwonenden en andere belanghebbenden zijn daarin belangrijk.

STADsontwerp – stelling B

De Haagse woningvraag blijft de komende jaren groot, plaatsen we al die woningen en bijbehorende gemeenschappen op de lengte of de breedte van de beperkte oppervlakte van onze stad? Gaan we fors de hoogte in, waarbij ouderen, jonge eenpersoonshuishoudens en 30% sociaal samen één gebouw en bijbehorende voorzieningen delen? Of juist in de breedte (lage en middelhoogbouw) waarbij de menging van gemeenschappen, voorzieningen en sociale huur t/m dure koop over een buurt wordt uitgesmeerd. Hierbij is relatief meer oppervlakte nodig is, omdat toegangswegen, entreevoorzieningen en bezonningsregels leiden tot meer benodigde m2, en blijft er minder ruimte voor groenvoorzieningen. Stelling 5:

Om te voldoen aan de hoge woning- en groenvraag moeten er minstens 10 torens van 180+ meter bij in Den Haag.

CDA: Het CDA heeft een voorkeur voor meer grondgebonden woningen, maar hoogbouw is bespreekbaar als de leefbaarheid wordt gewaarborgd en op de daartoe aangewezen locatie. Dat houdt concreet in dat er voldoende voorzieningen voor de nieuwe bewoners en de huidige bewoners zijn en voldoende groen gerealiseerd wordt.

Christen Unie / SGP: Woningbouw gaat niet alleen over van 180+meter, maar juist over de vraag: hoe kunnen we verdichten/bijbouwen én de leefbaarheid op peil houden. Van groot belang is vooral dat we bouwen voor gemeenschappen: ruimte voor ontmoeting, voor spelen en gedifferentieerd bouwen, zodat jongeren, ouderen en gezinnen elkaar kunnen ontmoeten.

D66: D66 is voor meer woningen en hoogbouw is daarbij een zeer realistische optie. Het is daarbij belangrijk dat omwonenden worden meegenomen. Het helpt dan niet om van te voren een minimum aantal vast te stellen met een minimum hoogte.

DENK: Naast hoogbouwprojecten in het centrum, ook hoogbouwprojecten buiten het centrum realiseren. Er is sprake van een enorme woningnood en een toenemende vraag naar woningen. Om voldoende aanbod te kunnen realiseren is hoogbouw, ook buiten het centrum, een van de oplossingen. Wat voor ons belangrijk is: goede voorzieningen en een goede spreiding over de stad qua inkomensniveau .

GroenLinks: Rondom de grote stations kunnen we verdichten met hoogbouw en elders in de stad moeten we ook naar andere oplossingen durven zoeken. Leegstaande panden kunnen woningen worden, ouderen in een te groot huis kunnen beter ondersteund worden bij het vinden van een passend huis, etc.

HSP: Hoogbouw is geen oplossing voor de grootste woningcrisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Hoogbouw is duur en niet duurzaam. Daardoor draagt hoogbouw vaak niet bij aan het creëren van betaalbare woningen waar nu juist een enorme behoefte voor is.  We zitten niet te wachten op woningen die men niet kan betalen.

PvdA: Dezelfde verdichting kan vaak aanmerkelijk lager en vaak ook betaalbaarder. Waar hoog wordt gebouwd is het voor de PvdA ook absolute voorwaarde dat woningen betaalbaar zijn en betaalbaar blijven en dat we geen hokjes met keukenblokjes bouwen. Voorzieningen en groen moeten eveneens op orde zijn. Wij zijn niet principieel tegen hoogbouw, maar kwaliteit en betaalbaarheid zijn cruciale voorwaarden.

PvdD: Hoogbouw is nodig om de wooncrisis aan te pakken, maar hoogte moet niet het doel zijn. Je kan ook verdichten zonder 180 meter de lucht in te gaan. Veel woontorens zorgen ook voor veel schaduw en windoverlast.  Hoogbouw willen we alleen bij de stations en moeten natuurinclusief en biobased zijn.

50PLUS: 50PLUS ziet geen enkel heil in het bouwen van megatorens. Ten eerste zijn ze duur om te maken. Boven de 70 meter stijgen de bouwkosten als een raket. Daarnaast willen de bewoners er niet in wonen. Plus, de directe omgeving heeft last van valwinden en uren schaduw met zonnige dagen.

PVV: Den Haag is vol. En wolkenkrabbers zijn een concept uit de vorige eeuw. Hoe hoger, hoe duurder. In plaats van het bouwen van gigantische woontorens voor duizenden nieuwe migranten gaan we ervoor zorgen dat de huidige generatie Hagenezen een fatsoenlijke woning krijgen in hun eigen wijk. Zij krijgen voorrang op de sociale woningmarkt. De plek van de geplande torens blijft groen.

SP: Sommige locaties lenen zich goed voor hoge torens: denk aan de locaties rond de stations. Maar extreem hoge en ranke torens hebben ook de nodige nadelen. Ze gaan gepaard met hoge bouwkosten en worden niet zelden opgevuld met micro-appartementen. Dergelijke woningen voorzien in een behoefte van een bepaalde doelgroep, maar zijn geen volwaardige alternatieven voor normale betaalbare huurappartementen. Niet voor niets heeft de SP met een aangenomen motie aangedrongen op een proef met lagere bebouwing met een hoge mate van verdichting op CID-locaties die iets verder van de stations liggen (denk aan Bezuidenhout of de Verheeskade in Laak). Er zijn verschillende voorbeelden waaruit blijkt dat je met compacte 8-laagse gebouwen ook goed kunt verdichten. Kortom: hoogbouw is wat de SP betreft niet de heilige graal. Belangrijker is dat de nieuwbouwprojecten in het CID aan de Woonagenda voldoen (o.a. 30% sociale woningbouw) en dat er niet uitsluitend piepkleine studio’s worden gebouwd.

VVD: Het gaat erom dat we de woningnood aanpakken. Zodat onze kinderen ook een huis kunnen vinden in Den Haag. En we willen ook dat Den Haag echt Den Haag blijft. Daarvoor hoeven we niet alle hoogterecords te breken, maar bouwen we wel wat nodig is. We bouwen om de drie grote stations, in Zuidwest en op de Binckhorst.

STADgesprek

De komende collegeperiode kenmerkt het gesprek over de stedelijke ontwikkeling van Den Haag zich volgens onze partij door:

CDA: Door de politiek en de gemeente uit te dagen om met vernieuwende concepten te komen hoe we als inwoners van deze dichtbevolkte stad elkaar meer ontmoeten in de ruimte buiten. En er sprake is van een echte samenleving.

Christen Unie / SGP: Platform Stad kan het gesprek faciliteren hoe inwoners denken over hoe Den Haag leefbaar gehouden kan worden, ook als de stad doorgroeit naar 600.000 inwoners. Wat is belangrijk voor mensen, ook voor nieuwkomers die zich willen vestigen in Den Haag. Hoe kunnen we onze mooie, groene, duurzame stad aan zee houden.

D66: Wat D66 betreft gaan de inwoners van Den Haag de komende vier jaar met elkaar het gesprek aan over hoe Den Haag zich gaat ontwikkelen. Dat moet op een open manier waarbij iedereen mee kan doen. Platform stad zou een aanjager van die gespreken kunnen zijn en een mede organisator voor bijeenkomsten.

DENK: Betaalbaar wonen is voor DENK  een topprioriteit. Dat begint met het behouden van de huidige voorraad van goede betaalbare woningen. Sloopprojecten en doorgeslagen gentrificatie worden aan banden gelegd. Er gaat meer geld naar het onderhoud van sociale huurwoningen.

GroenLinks: Voor iedere instelling, ieder platform en iedere organisatie zou het werken aan kansengelijkheid een prioriteit moeten zijn. Dat begint bij optimale inspanning om bij participatietrajecten altijd te zorgen voor representatie. Zonder representatie geen project en als je project bijdraagt aan een toename van de kansenongelijkheid in de stad, zou het niet door mogen gaan.

HSP: Wij staan voor samen met de stad werken aan de stad. Dat betekent echte participatie  en openstaan voor goede ideeën uit de stad.  Met een stadsarchitect én atelier geven we vorm aan de lange lijnen in de stadsontwikkeling. Daarnaast ontwikkelen we architectuurbeleid om te sturen op de best mogelijke ontwerpen.

PvdA: Respectvol, met oog voor het algemeen belang. Veel mensen wonen in slechte omstandigheden of in een veel te dure woning. De leefbaarheid kan beter. Dat vraagt een gesprek op basis van kennis, visie, ambitie en stadstrots. We kunnen het: betaalbaar bouwen, de woningnood te lijf en dat doen op een manier die de leefbaarheid vergroot. De PvdA gelooft daar vurig in.

PvdD: Op korte termijn is radicale verandering nodig. Samen kunnen we het tij keren! Den Haag wordt een fijne plek om te wonen voor mens en dier. Een inclusieve stad waar het algemeen belang het wint van commerciële belangen. De uitstoot van broeikasgassen, de woningnood en energiearmoede kunnen we samen aanpakken.

50PLUS: Er zullen fundamentele keuzes gemaakt moeten worden over de groei van de den Haag. 50PLUS wil matigen en een maximaal aantal huishoudens. Platform Stad zou een uitstekende bijdrage kunnen leveren in het wijkgericht discussie te organiseren over de vraag of de stad juist moet stoppen met groeien of niet?

PVV: Platform STAD kan daaraan bijdragen door een open gesprek te voeren over bevolkingsgroei en bevolkingspolitiek. Een onderwerp waar veel partijen het niet over willen hebben maar wat cruciaal is en effect heeft op álle beleidsterreinen in onze stad.

SP: echte zeggenschap voor onze inwoners: of dit nu huurders zijn van corporatiewoningen die mogelijk gesloopt worden, omwonenden van locaties waar ingrijpende bouwplannen op stapel staan (denk aan de sloop van bijzonder erfgoed) of bewoners van volkswijken die gebukt gaan onder malafide praktijken op de woningmarkt (zoals verloedering en overbewoning).

VVD: De VVD vindt het enorm belangrijk dat we het gesprek zo makkelijk mogelijk aangaan, maar wel geïnformeerd. En dat is een uitdaging. We snappen dat mensen ook gewoon te druk zijn met hun dagelijkse leven om zich te veel zorgen te maken om de ontwikkeling van de stad. Toch is het belangrijk dat mensen meepraten en weten waar ze over meepraten. Die ontwikkeling moeten we doorzetten.

Het verkiezingsdebat vond plaats op 24 februari 2022 in Theater aan het Spui met publiek in de zaal en een livestream.
Organisatie: Platform STAD