HOP fietstour: Haagse openbare ruimte in transitie
Den Haag is volop in transitie naar een toekomstbestendige stad. Hoe zorgen we ervoor dat de openbare ruimte meebeweegt met die ontwikkeling? En hoe houden we de Haagse openbare ruimte leefbaar, duurzaam én klaar voor het veranderende klimaat? Deze vragen stonden centraal in de gesprekken tijdens de HOP fietstour op de Dag van de Architectuur op zaterdag 14 juni. Met een groep van zo’n vijftien geïnteresseerden, fietsten we langs de genomineerde projecten van de Haagse Openbare Ruimte Prijs (HOP) 2024. Een inspirerende fietstour vol gesprekken, inzichten en ontmoetingen in de stad.
De tour startte op BinckEiland, waar het voormalig versteende SDU-terrein is getransformeerd tot een groen wooneiland. We bezochten de openbare ruimte rondom de gebouwen: van zorgvuldig ontworpen kades tot rustige woonstraten. In het beschutte groene binnenterrein op het dak van de parkeergarage spraken we met een bewoner. Hij schetste het gezinsvriendelijke woonklimaat. Het gezamenlijke beheer van de moestuinen draagt daaraan bij. Tegelijkertijd wees hij op de uitdagingen om groen, waaronder bomen en planten, een blijvende plek op het dak te bieden.
Daarna stapten we op de fiets richting het Cromvlietpark. Daar is een plein omgevormd tot een klimaatbestendig wijkpark dat bijdraagt aan de sociale duurzaamheid van Molenwijk in Laak. Het ontwerp is samen met bewoners en lokale ondernemers ontwikkeld en vormt een belangrijk ankerpunt in de wijk. De stadsboerderij, theeschenkerij, sport- en speelfaciliteiten en het extra groen stimuleren beweging en versterken de sociale cohesie in de buurt. Rick Braam, beheerder van Stadsboerderij Molenweide, gaf uitleg over de unieke Urban Waterbuffer die regenwater opvangt, zuivert en opslaat om op een later moment bij de stadsboerderij en moestuinen te kunnen gebruiken.
Tot slot bezochten we het vernieuwde Piet Heinplein. Deze winnaar van zowel de jury- als de publieksprijs van de HOP 2024 maakte indruk met haar herstelde kades als sfeervolle ontmoetingsplek midden in de stad. In 1901 is het plein overkluisd en de noodzakelijke vernieuwing van bruggen en kademuren is aangegrepen om de onder het plein gelegen gracht weer zichtbaar te maken. Ter plaatse is de kade verlaagd, waardoor een aantrekkelijke verblijfsplek is ontstaan met ruimte voor activiteiten op en rond het water. Boten kunnen er aanleggen en een lange bank nodigt uit om even te blijven zitten. Met twee bruggen die haaks op elkaar liggen is het nu een van de meest prominente ingangen naar het Zeeheldenkwartier. ‘Het in ere herstelde Piet Heinplein voelt alsof het nooit anders is geweest’, stelde de HOP 2024 vakjury.
Fokke Ypma gaf een toelichting op het plein. Als ontwerper openbare ruimte van het Ingenieursbureau gemeente Den Haag was hij vanaf het begin betrokken bij de ontwikkeling van het Piet Heinplein. Gewapend met veel verbeeldingskracht en een aansprekende inspiratieschets wist hij binnen het ambtelijk apparaat draagvlak te creëren en uiteindelijk de opdracht voor de transformatie van het Piet Heinplein binnen te halen. De vertegenwoordiger van de bewonersorganisatie Zeeheldenkwartier, Wybe van de Kuinder, vertelde hoe bewoners en ondernemers mee werden genomen in de plannen voor het plein.
De HOP fietstour deed ontdekken hoe goed opdrachtgeverschap, ontwerpkracht en meer ruimte voor natuur bijdragen aan een openbare ruimte die klaar is voor de toekomst. Daarmee bood de HOP fietstour volop inspiratie en liet zien hoe samenwerking tussen ontwerpers, bewoners en bestuurders dit juist kan versterken.
Foto’s: Liesbeth Janson en Platform STAD