Experimenteren loont! Haagse placemakers pitchen initiatieven
Op 11 oktober vonden zo’n vijfenveertig Haagse placemakers elkaar bij de Inspiratiesessie placemaking in het Grand Café Utopie. Ze kwamen inspiratie brengen en halen, en werden concreet bijgepraat over zes Haagse initiatieven. Eerste verrassing was het grand café zelf, een ontspannen omgeving waar goede gesprekken gevoerd kunnen worden, en waar men zich richt op diverse maatschappelijke organisaties en thema’s. Er wordt bijvoorbeeld iedere tweede vrijdag van de maand de Bewust Den Haag netwerkborrel georganiseerd.
De avond werd afgetrapt met een pitch van Stephen Tas, bewoner, die een initiatief pitcht om in de Weimarstraat anders met verkeersveiligheid en oversteekbaarheid om te gaan, onder andere door grote kleurvlakken op de straat aan te brengen. Kleur op straat verbindt en is een statement om de oversteekbaarheid op de drukke Weimarstraat terug te claimen. Stephen vertelt over de uitdagingen die het initiatief tegenkomt: het omgaan met verschillende, tegengestelde reacties van omwonenden, het feit dat 1 formele klager meteen tot discussie met instanties leidt, de vraag hoe continuïteit te houden in de communicatie met de gemeente). En hoe het initiatief haalbaar te houden wanneer meer omwonenden betrokken raken die aanvullende ideeën meebrengen. Bijvoorbeeld om ook gevels te gaan kleuren. Hoe een initiatief behapbaar te houden?
Bonnie van der Burg, ambtenaar, nam het stokje over en pitchte het idee om een ontmoetingsplaats bij het Böttgerwater in Leidscheveen/Ypenburg te realiseren, met onder andere stadslab RAUM uit Utrecht als voorbeeld. In Utrecht bleek een cultuurvisie, beleid en financiële middelen ten grondslag te liggen aan het plan. Alle drie ontbreken in Leidscheveen/Ypenburg. Haar vraag aan het publiek was dan ook: Hoe kan ze hier alsnog plannen doorgang laten vinden en sociale cohesie in Ypenburg tot prioriteit maken van beleidsmakers en wethouders, ondanks het feit dat er geen specifiek beleid en geld (vrij)gemaakt zijn?
Matthijs van Muijen, ambtenaar, deelt plannen voor een tijdelijke invulling van het Leeghwaterplein, die deze “doodse” plek de komende jaren levendig maken totdat duidelijk is wat er definitief op deze plek wordt gebouwd. Hij werkt onder andere samen met studenten van de KABK en ROC Mondriaan aan invullingen rondom tijdelijke bewoning. En hij vraagt het publiek om inspiratie en contacten.
Guus Frenay, van Haag Wonen, pitcht als vierde het initiatief Living Lab Vrederust om met bewoners verschillende binnentuinen in Den Haag Zuid West levendiger en veiliger te maken. Er is veel ruimte beschikbaar, maar uitdagingen zijn onder andere de bestaande onderhoudsbudgetten en opties om bouwtechnische aanpassingen te doen. Het aanbrengen van een trap van balkons van de half verhoogde benedenverdiepingen, was in eerste instantie niet mogelijk. Waardoor bewoners geen rechtstreekse toegang tot de binnentuin hadden, en daarmee minder betrokken waren bij de inrichten en beheer van de tuin. Een ‘illegaal’ experiment met een trap werkte succesvol, waardoor een aanpassing in het vastgoedbeleid voor de hele flat is doorgevoerd en nu overal trappen worden gemaakt. Experimenteren loont dus!
Romy Akkerman van Haags samenspel geeft een inkijk in de pilot Stadmaken Laak, waar de gemeente diverse initiatieven begeleid en obstakels wegneemt. Ofwel: dit virtuele loket zorgt dat je met je initiatief de weg vindt in de gemeentelijke doolhof. Nu nog alleen in Laak, maar als de pilot een succes is, ook in de rest van de stad. Haar collega Jornt van Zuijlen geeft meer inzicht in de activiteiten die de gemeente de komende tijd ontplooit om stadmaken te faciliteren. Er wordt bijvoorbeeld gewerkt aan een stadmakersfonds voor financiële aanvragen. De gemeente wil vooral dat bewoners en ondernemers bij stadmaken zelf in de lead zijn. In dat verband hebben ze twee expliciete vragen aan de Haagse stadmakers:
- Is er interesse om in 2023 een actieve rol te spelen in de organisatie van het tweede Haagse stadmakers festival?
- En willen stadmakers input aanleveren om de Haagse stadmakerswebsite actueel en levendig te houden?
Vijf minuten voordat Neo de Bono van de Moerwijk coöperatie het podium betreedt, krijgt hij het bericht dat ondanks het initiële enthousiasme de gemeente toch geen geld vrij kan maken voor het plan waar al wel akkoord op was gegeven. Daarom stelt hij aan het begin van zijn pitch de vraag hoe de samenwerking tussen verschillende partners structureel goed te laten verlopen. Als voorbeeld neemt hij het Moerwijk Manifest, waarin partners een aantal afspraken/regels hebben vastgelegd als basis voor het samenwerken aan en in Moerwijk. Hoe pak je daar in de dagelijkse praktijk op door en hoe houdt je dan een gelijkwaardigheid in de relatie tussen zulke verschillende partijen als een gemeente en initiatiefnemers uit de wijk? Het overbruggen van de systeem- en de leefwereld is makkelijker gezegd dan gedaan. Wat te doen wanneer concrete afspraken niet door kunnen gaan omdat budgetten onverwacht worden geschrapt? Of wanneer ten behoeve van naleving van de regel ‘Beheer budgetten samen voor de wijk’ het vervolgens onduidelijk is welke wijkbudgetten er überhaupt zijn? Dan loop je als initiatiefnemer toch nogal eens tegen onvoldoende balans aan in de relatie met een partner als de gemeente. Er zijn van alle zijden goede intenties, maar consequenties in de uitvoeringspraktijk landen uiteindelijk toch bij de stadsmaker/initiatiefnemer. Neo’s pitch is daarom een wake up call om altijd bewust te zijn van een potentiële disbalans, om gelijkwaardigheid steeds in het achterhoofd te houden, om meer inzicht te geven in budgetten en afwegingen, en om elkaar tijdig te informeren wanneer afspraken moeilijk na te leven blijken te zijn.
Naast het delen van informatie en ervaringen was de avond ook geslaagd doordat diverse deelnemers elkaar via de tafelgesprekken leerden kennen. Agenda’s werden getrokken, telefoonnummers genoteerd en tips over wie je waarvoor het beste kan bereiken, werden gedeeld.
Foto’s: Iris Nibbering